Nhân kỷ niệm tròn 200 năm ngày băng hà của Thế Tổ Cao Hoàng đế Gia Long, Ban biên tập xin giới thiệu đến bà con Hoàng tộc bài đầu tiên trong loạt bài theo chủ đề “Theo Dấu Chân Tiên Tổ” bao gồm các câu chuyện giai thoại về Ngài Thế Tổ được lưu truyền trong dân gian cho đến ngày nay. Đặc biệt bài viết này do con cháu trong Hoàng tộc ghi lại như một nén tâm nhang để tưởng nhớ công lao to lớn của Ngài Thế Tổ, tác giả Liên Quốc, Phòng Anh Duệ Hoàng Thái Tử. Xin trân trọng giới thiệu.
Công cao giúp Chúa cảm từ vương
Sắc Tứ từ nay rạng vẻ xuân,
Trăng soi Long Tuyền ghi hiển tích
Mây che Linh Thứu để trinh tường.
Lầu giăng một dãy lầu xưa khác
Cảnh gội hai triều điểm nóc sương,
Xe thánh tưởng hồi khi ngựa đến
Sắc không tinh túy thảy riêng nhường
Nhiều truyền thuyết về Chúa Nguyễn Phúc Ánh – vua Gia Long trong thời gian bôn ba tìm đường phục quốc. Có những câu chuyện mang tính ngẫu nhiên có thể giải thích được với cây cỏ, như câu chuyện khá bình dân chúa Nguyễn Phúc Ánh ăn trái bần chua với mắm sống rồi đặt tên cho cây bần là Thủy Liễu, hay chuyện nhân dân che chở, giúp đỡ như chuyện người nghĩa phụ là Bõ Hậu ở Sa Đéc, cho đến những chuyện ly kỳ nhuốm màu sắc tâm linh của loài vật như chuyện cá sấu cản đường, cá ông cứu nạn, hay rái cá trám thuyền v.v…